Tìm hiểu huyết áp tâm thu là gì và vai trò quan trọng trong sức khỏe
Huyết áp tâm thu là gì? Đây là một thuật ngữ y học cơ bản nhưng cực kỳ quan trọng trong việc theo dõi và bảo vệ sức khỏe tim mạch. Trong các buổi kiểm tra sức khỏe, chỉ số này thường xuyên được nhắc đến cùng với huyết áp tâm trương, nhưng nhiều người vẫn chưa thực sự hiểu đúng và đủ về huyết áp tâm thu. Chính vì vậy, việc tìm hiểu khái niệm, ý nghĩa cũng như các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp tâm thu đóng vai trò vô cùng lớn trong việc phòng tránh các bệnh về tim mạch và huyết áp. Bài viết dưới đây sẽ mang đến cho bạn cái nhìn chuyên sâu về chủ đề này với trọng tâm là ưu tiên tối ưu SEO từ khóa “huyết áp tâm thu là gì”.
Khái niệm huyết áp tâm thu là gì?
Huyết áp tâm thu (tiếng Anh: Systolic Blood Pressure) là chỉ số đo lực áp suất của máu lên thành động mạch tại thời điểm tim co bóp, bơm máu ra khỏi buồng tim để phân phối đến các cơ quan khác trong cơ thể. Khi đo huyết áp, chỉ số tâm thu luôn được ghi trước, ví dụ như 120/80mmHg thì 120 chính là giá trị huyết áp tâm thu. Hiểu rõ huyết áp tâm thu là gì giúp bạn kiểm soát hiệu quả hơn tình trạng sức khỏe và giảm thiểu nguy cơ phát sinh các biến chứng.
Vì sao cần quan tâm đến huyết áp tâm thu là gì?
- Đây là chỉ số đánh giá sức mạnh co cơ tim: Huyết áp tâm thu phản ánh khả năng bơm máu của trái tim, từ đó đánh giá trực tiếp hiệu quả hoạt động của hệ tuần hoàn.
- Liên quan đến nguy cơ các bệnh lý tim mạch: Khi huyết áp tâm thu là gì được hiểu rõ, sẽ nhìn ra sự liên hệ mật thiết giữa mức độ cao của chỉ số này với nguy cơ đau tim, đột quỵ, suy tim, v.v…
- Chẩn đoán và theo dõi điều trị: Các bác sĩ thường sử dụng giá trị huyết áp tâm thu để lên phác đồ điều trị huyết áp cao hoặc thấp, cũng như đánh giá mức độ hồi phục của bệnh nhân.
Chỉ số huyết áp tâm thu là gì ở mức bao nhiêu là bình thường?
Theo Tổ chức Y tế Thế giới, chỉ số huyết áp tâm thu bình thường cho người trưởng thành là khoảng 90 – 120 mmHg. Cụ thể:
- Từ 90-119 mmHg: Được xem là huyết áp tâm thu ở mức tối ưu, tim hoạt động hiệu quả và tuần hoàn máu bình thường.
- 120-139 mmHg: Có thể là tiền tăng huyết áp, cần quan sát và điều chỉnh lối sống để phòng tránh nguy cơ cao huyết áp.
- ≥ 140 mmHg: Đây là dấu hiệu tăng huyết áp độ 1, cần phải tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và kiểm soát tốt hơn.
Việc thường xuyên theo dõi để biết mình có huyết áp tâm thu là gì và giá trị ra sao sẽ giúp bạn chủ động bảo vệ mình trước các biến chứng nguy hiểm của tăng huyết áp.
Các yếu tố ảnh hưởng đến huyết áp tâm thu
- Tuổi tác: Người càng lớn tuổi, thành mạch càng bị xơ cứng, dễ khiến huyết áp tâm thu là gì bị tăng cao.
- Chế độ ăn uống: Thực phẩm nhiều muối, mỡ bão hòa, đồ chiên rán… càng làm tim co bóp mạnh dẫn đến tăng huyết áp tâm thu.
- Tình trạng béo phì, lười vận động: Khi trọng lượng cơ thể tăng, tim cần làm việc nhiều hơn nên chỉ số huyết áp tâm thu cũng tăng theo.
- Stress và căng thẳng tâm lý: Khi não bộ chịu áp lực, cơ thể tiết ra nhiều hormone khiến huyết áp tâm thu là gì thường tăng lên đột ngột.
- Bệnh lý nền và di truyền: Nếu bạn có tiền sử gia đình về bệnh cao huyết áp hoặc bệnh tim, nguy cơ huyết áp tâm thu tăng bất thường cũng cao hơn.
Cách phòng tránh và kiểm soát huyết áp tâm thu là gì
Để duy trì giá trị huyết áp tâm thu bình thường, hãy áp dụng những lối sống khoa học:
- Ăn nhạt, giảm muối: Cắt giảm lượng muối mỗi ngày giúp kiểm soát huyết áp tâm thu hiệu quả.
- Tích cực vận động: Mỗi ngày nên dành ít nhất 30 phút cho các hoạt động thể chất phù hợp độ tuổi để nâng cao sức khỏe tim mạch.
- Kiểm soát cân nặng: Duy trì cân nặng lý tưởng giúp giảm gánh nặng cho tim và giữ cho huyết áp tâm thu là gì nằm trong khoảng cho phép.
- Ngủ đủ giấc, tránh thức khuya: Chất lượng giấc ngủ tốt hỗ trợ ổn định thần kinh, hạn chế tăng huyết áp.
- Kiểm soát stress: Thư giãn, thiền, yoga… góp phần ổn định chỉ số huyết áp tâm thu.
Tác hại của huyết áp tâm thu cao hoặc thấp
Cao huyết áp tâm thu làm tăng nguy cơ vỡ mạch máu não, nhồi máu cơ tim, xuất huyết nội tạng, suy thận cũng như ảnh hưởng trí nhớ. Ngược lại, nếu huyết áp tâm thu quá thấp, cơ thể dễ bị thiếu máu lên não, chóng mặt, ngất xỉu, thậm chí đột quỵ.
Làm gì khi chỉ số huyết áp tâm thu là gì vượt ngoài phạm vi an toàn?
- Thăm khám bác sĩ chuyên khoa để được chỉ định thuốc điều trị phù hợp.
- Thay đổi thói quen sống và chế độ ăn như đã đề cập phía trên.
- Kiểm tra huyết áp tại nhà để sớm phát hiện dấu hiệu bất thường của huyết áp tâm thu.
Cách đo huyết áp tâm thu chuẩn xác nhất
Bạn nên ngồi nghỉ 5 phút trước khi đo, không uống cà phê, hút thuốc lá hoặc hoạt động mạnh. Đặt máy đo ngang tầm trái tim, không siết quá chặt băng quấn. Đo vào buổi sáng trước khi ăn để xác định giá trị huyết áp tâm thu khách quan nhất. Lưu ý ghi nhật ký huyết áp để dễ dàng theo dõi xu hướng lâu dài và báo cho bác sĩ khi cần thiết.
Tổng kết về huyết áp tâm thu là gì và lời khuyên chăm sóc sức khỏe
Huyết áp tâm thu là gì không chỉ là một khái niệm y học mà còn là chìa khóa giúp bạn kiểm soát hiệu quả sức khỏe tim mạch. Việc chủ động tìm hiểu, theo dõi và điều chỉnh lối sống để duy trì chỉ số này trong phạm vi an toàn sẽ giúp bạn phòng tránh được rất nhiều biến chứng nguy hiểm. Đừng quên thường xuyên kiểm tra huyết áp, đặc biệt là những người có yếu tố nguy cơ, để đảm bảo một trái tim khỏe mạnh, một cuộc sống hạnh phúc lâu dài.
Câu hỏi thường gặp về huyết áp tâm thu là gì
- Huyết áp tâm thu là gì và khác gì huyết áp tâm trương?
- Huyết áp tâm thu là áp lực máu khi tim co bóp đẩy máu đi khắp cơ thể, còn huyết áp tâm trương là áp lực khi tim giãn nghỉ. Cả hai đều quan trọng trong đánh giá sức khỏe tim mạch.
- Chỉ số huyết áp tâm thu ở người lớn bao nhiêu là an toàn?
- Thường trong khoảng 90-120 mmHg. Nếu chỉ số cao hoặc thấp hơn, nên gặp bác sĩ để được kiểm tra và hướng dẫn kịp thời.
- Bệnh lý nào thường liên quan đến huyết áp tâm thu cao?
- Các bệnh thường gặp như đột quỵ, nhồi máu cơ tim, suy tim, tổn thương thận và biến chứng trên não bộ.
Để lại một bình luận